SINTERKLAAS

Onlangs zat ik aan tafel in een gemengd gezelschap met ouderen van tachtig en jongeren van twintig. Het gesprek ging over Sinterklaas. De grappigste herinneringen werden opgehaald. Iemand vertelde dat de eerste sinaasappel die ze ooit gegeten heeft, een geschenk van Sinterklaas was. Een ander dat hun moeder de geschenken van Sinterklaas in de Leuvense stoof verstopte. Een derde vertelde dat hij zich als kind afvroeg hoe Sinterklaas met zijn paard op hun dak raakte aangezien ze in een alleenstaand huis woonden: overbrugde de Sint de afstand tussen de twee huizen in de lucht of liet hij zijn paard naar de grond springen om vervolgens opnieuw het dak te beklimmen? En Piet, ging die bij het springen in de lucht ook op de rug van het paard zitten of…? Een vierde vertelde dat ze als kleuter enkele dagen voor het Sinterklaasfeest cadeautjes aantrof in de kelder en onmiddellijk de uitleg slikte van haar ouders die zeiden dat de Sint op de nacht van 5 naar 6 december zo veel werk heeft dat hij bij de brave kinderen, die sowieso een geschenk krijgen, op voorhand langs gaat.

Het gemengd gezelschap was veranderd in een groep vrolijke kleuters. Alom hilariteit, pret in de ogen, een gedeeld gevoel van kinderlijke blijheid. In schril contrast met de beladen discussie die nu woedt rond Zwarte Piet. Zijn wij allemaal verdoken racisten geweest of sympathisanten van het kolonialisme? Is Zwarte Piet de slaaf van Sinterklaas? Is het Sinterklaasfeest een feest dat de kinderen op een slinkse manier opvoedt tot racisten en bovendien de koloniale onderdrukking van zwart Afrika goedpraat? Of zijn wij in de discussie de kinderlijke onbevangenheid verloren die we in het ophalen van herinneringen terugvinden? Zijn we vergeten dat het een kinderfeest is dat kinderen verrukt omdat ze van een onbekende oude man met een sneeuwwitte baard die met zijn schalkse gezel uit Spanje komt, geschenken krijgen? Wie met de door magie betoverde ogen van een vierjarige kijkt, wordt die geïndoctrineerd, krijgt die met de cadeautjes het (koloniale) racisme ingelepeld?

Laat mij duidelijk zijn: racisme is het laagste wat er bestaat. De toenemende gevoeligheid voor racisme juich ik met heel mijn wezen toe. Het pleidooi voor de vervanging van Zwarte Piet door Roetpiet lijkt een eerbaar compromis. Maar wie in het Sinterklaasfeest (enkel) het restant ziet van koloniale onderdrukking, heeft misschien politiek correcte lenzen in, maar zijn perspectief doet geen recht aan de magisch-bekoorlijke wereld die zich voor de kinderblik openbaart.

 

2 thoughts on “SINTERKLAAS

  1. Dag Dirk

    Alweer een mooi geschreven en interessant stukje.

    Ik ga akkoord, maar vind dat de nadruk aan de foute kant ligt.

    Ik ga akkoord dat Sinterklaas in zijn geheel niet racistisch is en dat de roetpiet een goed alternatief is.
    Ik vind dat de nadruk aan de foute kant ligt omdat hier een extremis aangevallen wordt. Het lijkt alsof er een discussie woedt of Sinterklaas al dan niet in zijn volledigheid racisme in stand houdt, maar deze discussie bestaat niet. (Bijna) niemand beweert dit. De echte discussie gaat over één element in het verhaal, dat duidelijk een achtergrond uit de slavernij heeft. De huidige discussie draait om het minderen van een heel klein beetje schmink en rode lippen. Dat is alles wat er nodig is om de racistische verwijzingen te verwijderen. Door te argumenteren langs de kant van de Moor-Piet-voorstanders over een punt waar het helemaal niet om gaat wordt er munitie gegeven aan het voor-kamp, terwijl ik door de laatste regels veronderstel dat jouw standpunt strookt met het mijne.
    De emotionele argumenten en doen alsof een volledige mooie traditie wordt aangevallen lijkt mij net wat er fout zit in heel deze discussie.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.